Internationale Vrouwendag in de informatiehuishouding

Informatiehuishouding, een mannenwereld? De sector groeit stevig en staat in de top 5 van meest gevraagde functies bij de Rijksoverheid. Vooral op strategisch niveau zijn er meer vrouwen nodig, blijkt uit de cijfers. Maar schrikt de term ‘huishouding’ vrouwen eigenlijk juist niet af?

Op deze Internationale Vrouwendag vroegen we het aan vijf bijzondere vrouwen, allen werkzaam in de informatiehuishouding: Afelonne Doek, Tanja van Burgel, Guiny Kustner, Klasien Postma en Sanela Hujdur. Hoe zien zij de positie van vrouwen in de informatiehuishouding? Hoe kunnen we meer vrouwen interesseren voor dit vakgebied? En hebben zij nog een boodschap voor vrouwen op deze belangrijke dag? In een kort interview delen zij hun visie. 

Afelonne Doek, de algemene rijksarchivaris en directeur Nationaal Archief

De informatie van vandaag is het erfgoed van morgen. Als expertisecentrum informatiehuishouding zet het Nationaal Archief daarom kennis en kunde in bij overheidsorganisaties om de informatie op orde te brengen.

Vergroot afbeelding Afelonne Doek
Beeld: ©Afelonne Doek / Arenda Oomen

Zitten er veel vrouwen in het vakgebied informatiehuishouding? Het lijkt voornamelijk een mannelijke beroepsgroep, maar hoe zit die verdeling werkelijk in jouw optiek?
"Er zitten redelijk veel vrouwen in het vakgebied informatiehuishouding, met name op tactisch niveau en waar het de inhoudelijke expert functies betreft. Op de strategische posities valt er in de vertegenwoordiging van vrouwen nog veel winst te behalen. Daar is het – net als op andere terreinen - nog lang geen fifty fifty”.

Wat kunnen we doen om andere vrouwen te interesseren in dit vakgebied?
“Het is een veelomvattend vakgebied met grote impact op de relatie tussen burger en overheid en op het functioneren van de overheid, op de lange en korte termijn. Je kunt bijdragen aan concrete verbetering en daarin samen het verschil maken”.

Waar zou je willen dat de Rijksoverheid over 5 jaar staat met het oog op vrouwen in de informatiehuishouding?
“Een evenwichtige verhouding tussen mannen en vrouwen in alle functies en lagen in de informatiehuishouding”.

Heb je nog een boodschap voor vrouwen (in de IHH) op deze Internationale Vrouwendag?
“Omarm je kwaliteiten en expertise en zet je eigen toegevoegde waarde bewust in. Gebruik je brede blik en focus op de lange termijn en zoek de samenwerking op om elkaar te versterken”.

Tanja van Burgel, Directeur Digitalisering en Informatisering en plaatsvervangend CIO bij het ministerie van Financiën

Zitten er veel vrouwen in het vakgebied informatiehuishouding? Het lijkt voornamelijk een mannelijke beroepsgroep, maar hoe zit die verdeling werkelijk in jouw optiek?
“Ik heb juist het beeld dat het wel goed zit met de verdeling man/vrouw, misschien wel in tegenstelling tot andere vakgebieden in het I-domein. Binnen Financiën hebben we een goede vertegenwoordiging aan vrouwelijke experts op dit gebied, en ook binnen het Rijk zien we vrouwen op sleutelposities zoals bij RDDI en het Nationaal Archief”.

Wat kunnen we doen om andere vrouwen te interesseren in dit vakgebied?
“Dat vind ik een lastige om te beantwoorden omdat ik steeds meer vrouwen zie in dit vakgebied. Ik vraag me wel af of de term “huishouding”  in relatie met vrouwen niet erg stereotype is en of we niet meer een draai zouden moeten geven aan goede naamgeving. In tegenstelling tot wat de term doet vermoeden, is dit geen vakgebied waarbij we in het souterrain van een departement dossier dozen afstoffen. Het is juist een vakgebied waarbij je wordt geconfronteerd met de kracht van digitalisering en je wordt uitgedaagd om daarvoor passende oplossingen te vinden. Er is echt een ontzettend grote diversiteit aan leuke functies!”

Waar zou je willen dat de Rijksoverheid over 5 jaar staat met het oog op vrouwen in de informatiehuishouding?
“Ik zou het ons als Rijksoverheid wel gunnen dat we de komende 5 jaar de nodige stappen zetten zodat de thema’s gerelateerd aan informatiehuishouding in de genen zitten van de rijksambtenaar. En dat zij de juiste set aan tools hebben om hier op een goede manier mee om te kunnen gaan”.

Heb je nog een boodschap voor vrouwen (in de IHH) op deze Internationale Vrouwendag?
“Informatiehuishouding staat niet op zichzelf. Juist vanwege de slag naar digitalisering is dit steeds meer een thema van de verbinding met alle andere thema’s die spelen. Zoek dus de verbinding en samenwerking, niet alleen binnen je eigen departement maar ook daar buiten”.

Guiny Kustner, Programmadirecteur Informatiehuishouding bij de Justitiële Informatiedienst

Zitten er veel vrouwen in het vakgebied informatiehuishouding? Het lijkt voornamelijk een mannelijke beroepsgroep, maar hoe zit die verdeling werkelijk in jouw optiek?
“Er zitten voor zover ik het overzie, helaas te weinig vrouwen in de beroepsgroep. Bijna alle professoren op dit terrein die ik ken, en de meeste specialisten en bijzondere deskundigen zijn mannen. Ik heb een paar jaar geleden ooit meegedaan aan een uitvraag naar informatiehuishoudingsdeskundigen. Onder de circa vijftien geselecteerde deskundigen zat destijds slechts één vrouw. Wel zijn en dat is natuurlijk goed nieuws, twee van de vijf hoogleraren in de Externe Adviescommissie Informatiehuishouding van het ministerie van Justitie en Veiligheid vrouw. Er zijn dus gelukkig wel vrouwen op alle niveau’s van de Informatiehuishouding werkzaam. Het is zeker niet nihil, maar ik denk dat het aandeel hooguit 15 tot 20 procent is”.

Wat kunnen we doen om andere vrouwen te interesseren in dit vakgebied?
“Voor informatiehuishouding geldt hetzelfde als bij bijvoorbeeld wiskunde en astrofysica: geef meer voorlichting over het vakgebied, interesseer vrouwen ervoor, doe dat dus heel ‘getarged’. Zorg dat vrouwen een voorbeeld (rolmodel) worden voor de volgende generatie!”

Waar zou je willen dat de Rijksoverheid over 5 jaar staat met het oog op vrouwen in de informatiehuishouding?
“Ik zou wensen dat er op alle niveaus een 50-50% verdeling aanwezig is”.

Heb je nog een boodschap voor vrouwen (in de IHH) op deze Internationale Vrouwendag?
“Burgers hebben recht op informatie, maak daar je werk van!”

Klasien Postma, als IV-architect I-Interim Rijk (IIR) rijksbreed actief op gebied van informatiehuishouding

Zitten er veel vrouwen in het vakgebied informatiehuishouding? Het lijkt voornamelijk een mannelijke beroepsgroep, maar hoe zit die verdeling werkelijk in jouw optiek?
"Bij IIR is 12% vrouw en 88% man. Dit is vergelijkbaar met landelijk denk ik. Binnen het MDT IHH ben ik de enige vrouw binnen het clubje van 3 architecten.  Ik probeer daar door het geven van workshops wel vooral vrouwen te interesseren voor architectuur. Inmiddels zijn er 2 vrouwen en een man die als architect in opleiding meewerken aan architectuur binnen mijn projecten en die ik daarbij coach. Dus dat gaat de goeie kant op".

Wat kunnen we doen om andere vrouwen te interesseren in dit vakgebied?
"UBR/IIR zou mee kunnen doen aan de landelijke Girls Day, dan laten zien: wat houdt het vakgebied concreet in? Meer vrouwen interesseren voor dit vakgebied begint namelijk al op de basisschool. Verder is belangrijk vrouwen vast te houden en ervoor te zorgen dat ze niet weer uitstromen. Hoe vaak komt het niet voor dat vrouwen uitstromen naar een coördinerende of controlerende rol of blijven hangen in een functie? Bovendien zouden vrouwen net als mannen ook geholpen moeten worden door managers/collega’s die hen in positie brengen. Bij mijn team MDT IHH voel ik me erg gesteund, maar elders wordt vaak alleen gezocht in het old boys network. Als je gaat vissen in een vijver met 90 blauwe en 10 rode vissen, is de kans groot dat je een blauwe vis vangt. Wil je die rode vangen, moet je misschien ander aas gebruiken".

Waar zou je willen dat de Rijksoverheid over 5 jaar staat met het oog op vrouwen in de informatiehuishouding?
"
Het zou mooi zijn dat over 5 jaar 30% van de IIR architecten vrouw is!"

Heb je nog een boodschap voor vrouwen (in de IHH) op deze Internationale Vrouwendag?
"
Volg je hart, ook al is dat niet de makkelijkste weg. Wees sterk, laat je niet aan de kant zetten. Cliché: wees een steen in de rivier voor een betere wereld".

Sanela Hujdur, verbonden aan het project Versterking Capaciteit Informatiehuishouding

Sanela heeft ook een belangrijke rol gespeeld in het Project I-Partnerschap IHH, dat zich richt op de verbinding tussen Rijksoverheid en (IHH)onderwijs.

Zitten er veel vrouwen in het vakgebied informatiehuishouding? Het lijkt voornamelijk een mannelijke beroepsgroep, maar hoe zit die verdeling werkelijk in jouw optiek?
"Onlangs hebben we door AdverOnline onderzoek (zie tabel hieronder) naar de doelgroepen binnen het vakgebied informatiehuishouding laten uitvoeren. Daarbij is per doelgroep de man-vrouwverdeling ook in kaart gebracht. Opvallend is dat de verdeling per doelgroep nogal verschilt. Het zijn inderdaad vooral mannen, met als uitzondering de DIV-medewerker. In dit vakgebied is 62% vrouw. Voor de expertises informatiemanager en data-analist ligt de verdeling het dichtst bij een 50/50-verdeling".

Man-vrouwverdeling in recent AdverOnline onderzoek

Functie

Vrouw

Man

Data analist

45

55

Data scientist

33

67

Functioneel beheerder

30

70

DIV-medewerker

62

38

datamanager

33

67

informatiemanager

47

53

Wat kunnen we doen om andere vrouwen te interesseren in dit vakgebied?
“Persoonlijk vind ik de uitdagingen en mogelijkheden binnen dit vakgebied eindeloos. Je krijgt de kans om persoonlijke maatschappelijke impact te maken. Bijvoorbeeld door samen te werken aan een betrouwbare overheid om het vertrouwen van de burger terug te winnen. Niet voor niets is onze kernboodschap Werken aan een Open Overheid, dat is wat we elke dag doen. Ook door meer te benadrukken dat informatiehuishouding veel meer is dan de klassieke (veelal mannelijke) ICT-invalshoek, kun je vrouwen interesseren voor dit vak. Dit kan bijvoorbeeld door een podcast over het vakgebied te beluisteren. Sluit aan bij een Open Donderdag-borrel of bij een klankbordgroep om het gesprek aan te gaan aan met professionals die al werkzaam zijn binnen dit vakgebied. Of geef je op voor een cursus van het Leerhuis via RDDI”.

Waar zou je willen dat de Rijksoverheid over 5 jaar staat met het oog op vrouwen in de informatiehuishouding?
“Vanuit het project Versterking capaciteit informatiehuishouding, waarvoor ik momenteel werkzaam ben, is het natuurlijk vooral zaak de geschikte mensen op de juiste plek te krijgen om ervoor te zorgen dat de informatiehuishouding op orde komt. Waardoor uiteindelijk het vertrouwen in de overheid groter wordt. Binnen nu en 5 jaar zie ik de verschillende rijksonderdelen nog veel meer met elkaar samenwerken, gebeurt nu echt nog te weinig waardoor jammer genoeg vaak het wiel steeds opnieuw wordt uitgevonden. Transparantie is hierbij van groot belang, maar fouten maken mag. Wees wendbaar, vooruitstrevend, resultaatgericht en blijf in verbinding met elkaar. Wat mij betreft meer nadruk op de vrouwelijke kant, meer samenwerken, eerlijkheid én ook durven toegeven dat niet altijd alles mogelijk is”.

Heb je nog een boodschap voor vrouwen (in de IHH) op deze Internationale Vrouwendag?
“Durf, heb geduld en zet door om de informatiehuishouding van de Rijksoverheid op orde te krijgen. Wees nieuwsgierig, vertrouw op je intuïtie en omarm je vrouwelijkheid. Dan bereiken we echt wat samen binnen dit mooie vakgebied!”

Lijkt informatiehuishouding jou ook een leuk vakgebied?

Verken dan je carrièremogelijkheden of bespreek met IHH-recruiters de mogelijkheden voor jou en de bijbehorende IHH-vacatures: wervingIHH@rijksoverheid.nl