Als reactie op het rapport ‘Ongekend onrecht' van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) is het Generiek actieplan Open op Orde vastgesteld. Open op Orde gaat over de verbetering van de Informatiehuishouding van de Rijksoverheid. Open op Orde bestaat uit vier actielijnen. De eerste actielijn betreft de Informatieprofessional en de Rijksmedewerker. Het project Gedrag in Overheidsinformatie (voorheen Leerhuis Rijksmedewerker) binnen deze actielijn en richt zich specifiek op de rijksmedewerker, met speciale aandacht voor de leidinggevende.
Animatie: Omgaan met overheidsinformatie voor leidinggevenden
Hoe gaat jouw team om met informatie? Als leidinggevende ben je daar verantwoordelijk voor. Een goed functionerende, open overheid vraagt om een verandering in gedrag en cultuur. Hierin heb jij als leidinggevende een belangrijke rol.
Door het goede voorbeeld te geven én jouw team te sturen op een goede informatiehuishouding in hoe je zorgvuldig en bewust omgaat met informatie, kun je je medewerkers inspireren hetzelfde te doen. Bekijk deze animatievideo over wat dit voor jou als leidinggevende betekent.
Hoe gaat jouw team met informatie om? Als leidinggevende ben je daar verantwoordelijk voor.
Een responsieve, open overheid vraagt om een verandering in gedrag en cultuur. Hierin heb jij als leidinggevende een belangrijke rol. Door jouw team te sturen op een goede informatiehuishouding én het goede voorbeeld te geven in hoe je zorgvuldig en bewust omgaat met informatie, kun je je medewerkers inspireren hetzelfde te doen.
Waarom is dit zo belangrijk?
Een goede informatiehuishouding zorgt er voor dat we veel sneller Kamervragen en Woo-verzoeken kunnen behandelen. Dit komt omdat stukken toegankelijk en, waar mogelijk, openbaar zijn. Zo kan iedereen zien wat we doen en signalen teruggeven als we bijvoorbeeld iets over het hoofd zien. Van maatschappij tot politiek.
Naast een besparing op tijd, capaciteit en geld draagt een goede, bewuste omgang met informatie ook bij aan een inclusievere overheid, waar overheidsinformatie voor iedereen te bekijken en te begrijpen is. Mensen kunnen daardoor beter meedoen in de democratie. Ook kunnen we collega’s sneller inwerken en onze onderlinge samenwerking verbeteren.
Maar wat zijn nou de gevolgen van een informatiehuishouding die níet op orde is? Allereerst voldoe je dan niet aan de wettelijke verplichtingen. Er zijn politieke afbreukrisico’s. En je bent als ambtenaar onnodig veel tijd en capaciteit kwijt met het terugzoeken van informatie en het herleiden van besluitvorming.
Je kunt als leidinggevende veel doen om je team te ondersteunen, te motiveren en te sturen in het zorgvuldig en bewust omgaan met informatie. Om je op weg te helpen in deze rol, zijn er verschillende leeroplossingen beschikbaar. Denk bijvoorbeeld aan trainingen, e-learnings, informatieve infographics en ‘de interactive pdf’. Hier kun je je eigen informatiehuishouding-naslagwerk mee creëren en handige informatiebronnen raadplegen.
Meteen aan de slag? Ga naar www.open-overheid.nl
Omgaan met overheidsinformatie voor leidinggevenden: de interactieve PDF
In deze interactieve PDF vind je allerlei nuttige informatie voor jou als leidinggevende voor het goed omgaan met overheidsinformatie.
Animatie Videoconferencing
Aanleiding voor het project
Het project Gedrag in Overheidsinformatie (GO) valt onder Actielijn 1 van Open op Orde en richt zich specifiek op de rijksmedewerker. De uitdaging van dit project is om het gedrag van alle rijksmedewerkers te veranderen in hoe zij beter met overheidsinformatie omgaan. Rijksmedewerkers worden in staat gesteld om deze verantwoordelijkheid te nemen doordat ze worden gefaciliteerd met beschikbare expertise, advies en gebruiksvriendelijke informatiesystemen die aansluiten bij afspraken over werkprocessen. Gedragsverandering is geen makkelijke taak. Het betreft in veel gevallen het doorbreken van gewoontes en het beïnvloeden van meerdere gedragsindicatoren die verantwoordelijk zijn voor het gedrag. Daarnaast heeft dit project een grote scope. Bij de rijksoverheid werken ruim 300.000 mensen.
Wat doet het project?
Om de gedragsverandering te bewerkstelligen ontwikkelt RDDI samen met strategische partners zoals de Rijksacademie voor Digitalisering en Informatisering Overheid (RADIO) en met Ambtelijk Vakmanschap en Open Overheid producten. Deze producten zijn gericht op de rijksmedewerker en leidinggevende. Daarnaast worden er geregeld (gedrags-)onderzoeken uitgevoerd, zodat de keuzes die gemaakt worden gebaseerd zijn op data en niet op meningen.
Naast dat rijksmedewerkers en leidinggevenden meer moeten weten over hoe om te gaan met overheidsinformatie, speelt gedrag de belangrijkste rol. Daarom gaan wij in de communicatie vooral in op het gevoel dat hoort bij goed omgaan met overheidsinformatie (o.a. door met kernwaarden te werken) en door ons te richten op het doorbreken van automatismen om nieuw gedrag eigen te maken.
Stand van zaken
Vanuit Gedrag in Overheidsinformatie (voorheen Leerhuis Rijksmedewerker) zijn inmiddels meerdere producten ontwikkeld. Zo is er een digitale kaartenset beschikbaar waarmee rijksmedewerkers met hun team van gedachten kunnen wisselen over informatiehuishouding en actieve openbaarmaking. Daarnaast staan op het platform van de Rijksacademie voor Digitalisering en Informatisering Overheid (RADIO) e-learnings die meer vertellen over het ‘wat’, ‘waarom’ en ‘hoe’ van actieve openbaarmaking. Meer hierover lees je terug op het platform RADIO.