ZO (Zorgvuldig & Open)

Het rijksbrede koepelconcept ZO (Zorgvuldig & Open) verbindt initiatieven en deelcampagnes over de transitie naar een open overheid. Met één herkenbare stijl en boodschap stimuleren we gedragsverandering op het gebied van informatiehuishouding en openbaarmaking én versterken we elkaars campagnes.

In opdracht van Programma Open Overheid werkt RDDI de rijksbrede campagne, die in januari 2025 is gestart, verder uit.

Waarom ZO?

De transitie naar een open overheid vraagt gedragsverandering op veel vlakken. Het onderzoek van november 2024 laat zien dat ambtenaren een open overheid belangrijk vinden, maar dit nog niet altijd vertalen naar hun dagelijks werk. Daarnaast is het goed omgaan met overheidsinformatie een onderdeel van de ambtseed die per 1 januari 2025 geldt. Om rijksambtenaren hierin te ondersteunen, zorgt ZO voor het samenbrengen van initiatieven die handelingsperspectief stimuleren. Door te werken vanuit dezelfde strategische principes en visuele stijl, vertellen we samen één duidelijk verhaal. Zo versterken rijksbrede en organisatie-specifieke campagnes elkaar.

Stand van zaken: resultaten en producten

In 2024 is de basistoolkit ontwikkeld waarmee organisaties zelf aan de slag kunnen met de implementatie van ZO. Deze toolkit biedt:

Richtlijnen voor gebruik van stijl en boodschap
Sjablonen voor posters, banners, factsheets en PowerPoint-presentaties
Herkenbare visuele elementen: projecticoon, lettertype en kleurenpalet

De toolkit biedt ruimte voor eigen accenten, zodat elke organisatie de boodschap kan afstemmen op de eigen context.

In januari 2025 is de rijksbrede introductie-campagne gelanceerd. Ook deze had een eigen toolkit.

RDDI onderzoekt elk jaar met het Flitspanel hoe rijksambtenaren omgaan met informatie. Uit het onderzoek van november 2024 blijkt dat het met de houding goed zit, maar dat het handelen achterblijft. Rijksambtenaren willen alle informatie over overheidsinformatie op een centrale plek terug willen vinden. Het project Informatie over Informatie heeft dit verzorgd op het Rijksportaal. Daarnaast zijn de teksten, video’s en infographics ook beschikbaar voor overheidsorganisaties die geen gebruik maken van het Rijksportaal. Veel deelnemers aan het onderzoek vinden dat hun leidinggevende niet het goede voorbeeld geeft. Op de werkvloer is er dus ruimte om medewerkers meer te stimuleren om beter om te gaan met overheidsinformatie. Daarom komt er een campagne voor leidinggevenden.

Verwachte producten en resultaten

Rijksbreed campagneconcept voor leidinggevenden
Organisatie-specifieke deelcampagnes die gedragsverandering stimuleren
Toename bewustzijn en gesprek over open overheid
Flitspanel 2025

Tijdlijn

Samenwerking

RDDI werkt in dit project nauw samen met:

Ministerie van BZK, Programma Open Overheid: opdrachtgever, initiatiefnemer campagne en beheerder campagneconcept
Ministeries en uitvoeringsorganisaties: ontwikkelen en gebruiken deelcampagnes
Communicatieafdelingen en klankbordgroepen: adviseren over gebruiksvriendelijkheid en effectiviteit.

Relatie met beleid en andere projecten

Dit project sluit aan bij de Wet open overheid (Woo). ZO versterkt ook andere initiatieven, zoals Open op Orde, door één gedeelde communicatiestijl en gedragsprincipes. Het handelingsperspectief van het project Informatie over Informatie wordt meegenomen in de vervolgcampagne.