Archiveren van sociale media: het belang is groot

Voor de informatie die we creëren, gebruiken en opslaan met sociale media geldt hetzelfde als voor alle andere overheidsinformatie: het moet duurzaam toegankelijk zijn. En men is naarstig op zoek naar het antwoord hoe hier goed mee om te gaan. RDDI bereidt op basis van onderzoek en pilots een beleidsadvies voor die de rijksoverheid gaat helpen een stap in de goede richting te zetten.

Het RDDI-project Sociale Media Archivering helpt rijksorganisaties sociale media duurzaam toegankelijk te maken met praktische instrumenten, een methodiek en implementatie-aanpak voor de hele Rijksoverheid. Onlangs verscheen het kennisproduct Bouwblokken Sociale Media Archivering over onder meer de toepassing van sociale media, het nut en de noodzaak van archiveren en de juridische en beleidskaders daarvoor. Dat laatste blok wordt nu verder uitgediept en gevalideerd met juristen. Daarna wordt een whitepaper opgesteld die de basis zal vormen voor toekomstig beleid voor sociale media.  

Studiedag socialemedia-archivering

De materie is complex. Zowel juridisch als technisch. Zo heeft RDDI samen met Doc-Direkt een pilot gedaan met het harvesten (verzamelen) van socialemediaberichten via zogeheten API’s (Application Programming Interfaces). Op deze manier zijn bijvoorbeeld de socialemediaberichten van bewindspersonen veiliggesteld. In een andere pilot werd aan de hand van screenshots geharvest. Bij beide methodes blijkt de oogst niet volledig.

Ook in buurland België is onderzoek gedaan naar hoe de informatie van sociale media kunnen verzameld , ge-archiveerd en klaargemaakt kan worden voor de toekomst. In september werden resultaten, lessen en inzichten gedeeld tijdens een leerzame studiedag. Een Nederlandse delegatie, waaronder RDDI, AZ, NA en Rijkswaterstaat was daarbij. Ook daar kwam de technische complexiteit aan de orde, mede vanwege de voortdurende evolutie van platforms en hun beperkingen. Ook uit het Belgische onderzoek bleek dat er op dit moment geen enkele tool is die alle verschillende soorten sociale media effectief kan harvesten.

Samen bouwen aan expertise

Wat tijdens de studiedag buiten kijf stond, was het groeiende belang van socialemedia-archivering en van samenwerking. Het is verstandig om als (Europese) overheden samen een blok te vormen om meer invloed uit te kunnen oefenen op de platformen. Want uiteindelijk zal een vorm van samenwerking met de platformen nodig zijn om goed te kunnen archiveren. De platforms zijn cruciale bronnen voor het begrijpen van hedendaagse maatschappelijke gebeurtenissen en het doen van onderzoek. Ondanks dat we stappen maken valt er nog een hoop kennis te vergaren Om hiervoor voldoende expertise op te bouwen is samenwerking nodig tussen onder andere culturele erfgoedinstellingen, universiteiten, software leveranciers en ook de sociale media platformen

Het Belgische onderzoek heeft een serie best practices opgeleverd voor archivering. Deze en andere lessen worden in Nederland ook geïntegreerd in onze eigen archiveringsinspanningen.